Wij gebruiken cookies. Als u doorgaat met navigeren, begrijpen we dat u ze accepteert.
Meer info Ik accepteer
Extra vierge olijfolie is onder de olijfoliën de categorie van de olijfolie van de hoogste kwaliteit.
Opdat een vierge olijfolie als extra beschouwd kan worden, moet ze voldoen aan twee voorwaarden: de ene voorwaarde is van chemische aard, samengevat in het zuurgraadpercentage en de andere is van zintuiglijke aard, d.w.z. het heeft te maken met de smaak en het aroma, die getest worden door middel van een proeverij.
Vele mensen zijn verrast dat er een proeverij bij komt kijken om extra vierge olijfolie te classificeren. Dit is in feite een vereiste om alle vierge olijfoliën te classificeren, omdat het eigenlijk vruchtensappen zijn en daarom een groot deel van hun kwaliteit in hun aroma's en smaken vervat zit. En tot nog toe is geen enkel laboratoriuminstrument in staat deze te meten zoals de menselijke neus.
Aan deze twee vereisten voegt de wetgeving enkele bijkomende chemische vereisten toe, waarvan de meeste vooral bedoeld zijn om fraude en mengelingen met andere oliën te detecteren, en niet zo zeer om vierge olijfoliën te classificeren.
Om deze vraag te beantwoorden moet men bedenken dat de olie getest moet worden door een speciaal panel dat bestaat uit meerdere proevers, gewoonlijk tussen zeven en twaalf. Zo probeert men de objectiviteit en geldigheid van het behaalde resultaat te verhogen.
Laten we er even van uitgaan dat het panel bestaat uit negen proevers en dat elke van hen een score geeft aan het grootste gebrek dat hij vaststelt. Als de proever geen enkel gebrek opmerkt, geeft hij een nul. Zodra alle scores verzameld zijn, worden ze van laag naar hoog gerangschikt, zoals hierna wordt geïllustreerd:
Nummer van de proever | 1 | 2 | 3 | 4 | 5 | 6 | 7 | 8 | 9 |
Score van het grootste gebrek | 0,0 | 0,0 | 0,0 | 0,0 | 0,0 | 1,2 | 1,4 | 1,8 | 1,9 |
De mediaan is dus de score die de proever met het nummer vijf heeft gegeven, dus het middelste vakje tussen 1 en 9, in dit geval 0,0. Bijgevolg is de mediaan op het gebied van gebreken 0. In het geval dat het aantal proevers even is, wordt het gemiddelde genomen van de twee medianen.
Laten we nu aannemen dat deze proevers het aspect fruitigheid beoordelen. De scores worden opnieuw gerangschikt van laag naar hoog met als resultaat:
Nummer van de proever | 1 | 2 | 3 | 4 | 5 | 6 | 7 | 8 | 9 |
Score wat de fruitigheid betreft | 0,0 | 0,0 | 0,0 | 1,0 | 1,5 | 2,5 | 3,3 | 3,6 | 4,0 |
We zoeken de score van de proever op de vijfde plaats en zien daar 1,5. Dus is de mediaan van de fruitigheid hoger dan nul. Op deze manier zou de olie volgens de proeverij extra vierge zijn.
We herhalen dit nog eens op een eenvoudige manier: “mediaan op het vlak van gebreken gelijk aan nul” betekent dat de meerderheid van de proevers geen enkel gebrek constateert en “mediaan op het vlak van de fruitigheid groter dan nul” betekent dat de meerderheid van de proevers vindt dat de olie fruitig is. Zo lijkt het wel makkelijk, maar wij moesten een hele avond boeken over statistiek lezen!
De informatie die de bottelaar weergeeft op het etiket van de extra vierge olijfolie kan gegroepeerd worden in drie groepen. Enerzijds de door de wetgeving verplichte gegevens, anderzijds de door de wetgeving geregelde facultatieve informatie, d.w.z. als een olie voldoet aan bepaalde bijkomende vereisten, kan de bottelaar deze informatie opnemen, en ten slotte niet-geregelde bijkomende informatie.
Verplichte informatie:
-Categorie en definitie. De categorie zou “Extra vierge olijfolie” zijn en de definitie “Olijfolie van superieure categorie direct verkregen uit olijven en enkel door middel van mechanische processen”.
-Houdbaarheidsdatum (“bij voorkeur te gebruiken tot”). Olie heeft geen vervaldatum en daarom wordt naar goeddunken van de bottelaar een houdbaarheidsdatum aangegeven. Deze datum ligt gewoonlijk tussen anderhalf jaar en twee jaar na de datum van botteling. Dit is belangrijk, want de consument kan ook denken dat de houdbaarheidsdatum berekend wordt vanaf het oogsten van de olijven.
-Herkomst van de olie. Het land waar de olijven geoogst werden waarvan de olie gemaakt is, moet aangegeven worden.
-Naam en gezondheidsregistratie van de bottelaar.
-Netto-inhoud en partij.
Facultatieve informatie:
-"Eerste koude persing". De bottelaar mag deze informatie op het etiket van zijn olie zetten als de olie verkregen is op een temperatuur onder 27 ºC door middel van een eerste mechanische persing van de olijfpasta, dankzij een traditioneel extractiesysteem met hydraulische persen.
-"Koude extractie". Gelijk aan het voorafgaande: de olie is verkregen op een temperatuur onder 27 ºC door middel van het filteren of centrifugeren van de olijfpasta.
-Aanduiding van de zuurgraad of maximale zuurgraad. Dit kan weergegeven worden, indien ook de parameters van het peroxidegetal, het wasgehalte en de ultravioletabsorptie vermeld worden (K270, K232 en ΔK).
-Zintuiglijke indicaties. Deze mogen alleen vermeld worden als ze gebaseerd zijn op de resultaten van enkele van de methodes van de Verordening (EEG) 2568/91, het is te zeggen, als resultaat van de proeverij door een officieel proeverspanel.
Niet-geregelde bijkomende informatie:
De bottelaar mag bepaalde informatie opnemen die hij relevant vindt. Bij Las Valdesas vinden we het interessant om te vermelden:
-Oogst. We geven het jaar van de oogst van de olijven aan. Aangezien de pluk begint in oktober en pas in januari of februari eindigt, worden beide jaren aangeduid. We vinden dit belangrijk, omdat olie haar nutritionele eigenschappen verliest naarmate de tijd verstrijkt.
-Soort. Bij Las Valdesas produceren we extra vierge olijfolie die 100% afkomstig is van één enkele soort en we zetten de naam van die soort op het etiket. Op het etiket wordt de soort hojiblanca vermeld.
-Eigen oogst. We vermelden dat de door ons geproduceerde olie uitsluitend afkomstig is van onze eigen olijvenoogst.
Andere producenten en bottelaars zullen vanzelfsprekend karakteristieken gebruiken die zij relevant vinden voor hun olie, zoals olie afkomstig uit een bepaalde sierra (bergketen) of campiña (landbouwstreek), olie van honderdjarige olijfboomgaarden, van secano (droog, niet-geïrrigeerd land) etc.
Of ze besluiten deze aanwezige kenmerken net niet op te nemen. De oliën van Las Valdesas worden bijvoorbeeld ongefilterd gebotteld en we zouden naar dit feit kunnen verwijzen, alsook naar de aanwezigheid van droesems, maar we hebben dit toch niet gedaan. (De reden is dat we het simpelweg vergeten zijn en nu vinden we de plaats niet meer om die informatie op te nemen)
Bronnen:
Vereisten waaraan een extra vierge olijfolie moet voldoen:
Uitvoeringsverordening (EU) nr. 1348/2013 van 16 december 2013 tot wijziging van Verordening nr. 2568/91.(Bekijk in PDF)
Verordening (EEG) nr. 2568/91 van 11 juli 1991 inzake de kenmerken van olijfoliën en oliën uit afvallen van olijven en de desbetreffende analysemethoden. (Bekijk in PDF)
"Norma Comercial aplicable a los aceites de oliva y los aceites de orujo de oliva” (Commerciële norm van toepassing op olijfoliën en oliën uit afvallen van olijven) van de Internationale Olijfolieraad (Document COI/T.15/NC nº 3/gereviseerd op 7 mei 2013)
OPMERKING: deze documenten zijn heel technisch en bevatten naast de classificatie van olijfoliën de te gebruiken methodes voor de statistische analyse en definitie van de mediaan. Anderzijds bevat het document van de COI de categorie “gewone vierge olijfoliën” die volgens de Europese normen beschouwd worden als lampante oliën.
Etikettering van extra vierge olijfolie:
Verordening (EG) nr. 1019/2002 van 13 juni 2002 betreffende de handelsnormen voor olijfolie. (Bekijk in PDF)
Verordening (EU) nr. 1169/2011 van 25 oktober 2011 betreffende de verstrekking van voedselinformatie aan consumenten. (Bekijk in PDF)
OPMERKING: in deze laatste verordening staat dat de nutritionele informatie op het etiket moet staan. De termijn voor het opnemen van deze informatie loopt af op 13 december 2014.